BeautySchoonheidSchoonheid, bevallig en sensueel. Schoonheid, van binnen en van buiten. Schoonheid, het mooiste dat er is. Wanneer u door dit boek bladert zal het u opvallen dat elk schilderij van Louis Nagelkerke op een of andere manier met schoonheid te maken heeft. In zijn werken vinden we geen kwaad, geen ellende, geen geweld, geen afzichtelijkheid. Voor Louis is dat min of meer een bewuste keuze. Hij zegt dat zijn pijngrens voor ellende erg laag ligt; onrecht, geweld, oneerlijkheid gaat hij zoveel mogelijk uit de weg. Hoewel hij terdege beseft dat deze dingen deel uitmaken van onze wereld voelt hij zich niet geroepen dat in zijn kunst te verwerken. Hij probeert alleen de mooie dingen te zien en om te gaan met mensen die het beste in hem naar boven halen. Die schoonheid, zowel uiterlijk als innerlijk, is voor Louis een belangrijke drijfveer. Louis Nagelkerke is al vele jaren gefascineerd door het werk van RudolfBonnet. Deze Nederlandse kunstenaar kwam in 1929 voor het eerst naar Bali en woonde er, met een aantal onderbrekingen, in totaal veertig jaar. Het was het werk van deze Bonnet dat Louis heeft geleerd dat ook een minder sympathiek mens mooi kan zijn omdat Bonnet zuiver keek naar de uiterlijke schoonheid van de Balinees. Voor Louis Nagelkerke is het dan ook niet noodzakelijk het model te kennen of sympathiek te vinden; louter naar het beeld kijken, zien dat iemand een prachtig hoofd heeft, is wat voor Louis belangrijk is. Maar hoewel dat misschien een noodzakelijke voorwaarde is, is dat lang geen voldoende voorwaarde. Indonesië, en Bali in het bijzonder, heeft veel schoonheid te bieden. Louis Nagelkerke is niet alleen gefascineerd door de schoonheid van de mensen, maar ook door al het moois dat de religie het land gebracht heeft, zoals de vele tempels en boeddhabeelden. Die algehele schoonheid is wellicht de reden dat het land een enorme aantrekkingskracht uitoefent op allerhande kunstenaars uit de westerse wereld, zowel in het verleden, als nu, en ongetwijfeld ook in de toekomst. Louis heeft tijdens zijn vele reizen naar Indonesië gemerkt dat het een rijk land is in vele opzichten. Nadat het koloniale juk werd afgeworpen kwam de economie razendsnel op gang en kregen de rijken van het land de kans kunst te gaan verzamelen, soms zelfs eigen musea in te richten. Zo is er de laatste tijd een ware verzamelwoede ontstaan; Indonesiërs zijn naarstig op zoek naar schilderijen die gemaakt zijn door westerse kunstenaars die in Indonesië gewoond enlof gewerkt hebben. Zo werden ook Louis' schilderijen opgemerkt door Veilinghuis Gleerum en een belangrijke galerie in Jakarta. Vanaf zijn eerste expositie in Jakarta heeft het werk van Louis Nagelkerke veel succes gehad. Vandaar dat veel van zijn werk nu opgenomen is in verschillende belangrijke collecties in Indonesië. Wat daarbij volgens Louis een belangrijke rol speelt is het feit dat de Indonesiërs trots zijn op hun land. Wanneer hij door Bali trekt om foto's te maken als basis en inspiratiebron voor zijn schilderijen, geniet de bevolking daarvan. Tegelijkertijd is het voor de Balinese bevolking echter niets bijzonders. Deze mensen leven immers dagelijks met de uitzonderlijke schoonheid van hun land, hun rijke cultuur en eeuwenlange tradities. Voor hen is het normaal en gewoon. Als Louis deze Balinese mensen schildert wil hij hen daarmee dan ook tevens laten zien hoe mooi hun eigen cultuur is, hoe mooi zij zelf zijn, hoe rijk hun cultuur is. Voor Louis zelf is het belangrijk dat hij, door deze mensen te fotograferen en te schilderen, hun persoonlijkheid deels tot iets van zichzelf maakt. Het is een zoektocht naar schoonheid, mystiek, cultuur, folklore die nog zeer nauw met het dagdagelijkse leven verbonden is, die in onze westerse wereld volgens de kunstenaar voor een groot deel verdwenen is. Wat natuurlijk niet wil zeggen dat er in Nederland geen schoonheid meer te vinden is. Louis vindt de schoonheid in onze Lage Landen voornamelijk in het theater, in de dans en in de muziek. Veel van zijn modellen zijn hier, evenals in Indonesië, vrouwen. Natuurlijk speelt de erotische uitstraling van een vrouw een grote rol bij deze keuze; de vrouwen die Louis Nagelkerke schildert zijn bijzonder sensueel. Maar het gaat om veel meer dan louter erotiek. Het gaat om bevalligheid, om de typisch vrouwelijke beweging, om een houding die een vrouw kan karakteriseren. Wanneer Louis mannen schildert gaat hij eveneens uit van een mooi lichaam, maar toch van een ander soort schoonheid. Een schoonheid die wellicht minder sensueel, maar zeker even boeiend is. Een schoonheid die meer te maken heeft met kracht, boeiende lijnen, spanning, zoals bijvoorbeeld bij een danser. Hoewel Louis toegeeft dat het soms moeilijk is het ideale model te vinden verzucht hij tevens vaak: "Tjeetje, wat wil ik nog veel schilderen!" Niet verwonderlijk, want aan de schoonheid die hij op veel verschillende plaatsen ontdekt komt immers nooit een einde. Drs. Pamela Eshuis |